Jak ogłosić upadłość konsumencką?
Po pierwsze instytucja upadłości konsumenckiej przeznaczona jest dla osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej. Po drugie należy posiadać status osoby niewypłacalnej. Ustawa Prawo upadłościowe definiuje niewypłacalność jako niemożność regulowania zobowiązań pieniężnych wymagalnych od co najmniej 3 miesięcy (art. 11 ust. 1a ustawy Prawo upadłościowe). Wystarczy już jeden wierzyciel, dług z jednego tytułu, aby dłużnik mógł złożyć wniosek o upadłość konsumencką (art. 4912 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe).
Jednakże samo posiadanie długów i niemożność ich regulowania nie oznacza, że można starać się o oddłużenie. Istotne znaczenie ma bowiem, czy dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, bądź czy doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Upadłość nie jest ucieczką od długów i sąd dokładnie bada, co spowodowało, że konsument znalazł się w trudnej sytuacji finansowej i stał się niewypłacalny. Jeśli dłużnik spełnia wskazane wyżej warunki, może złożyć w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Jak można ogłosić upadłość? Złożenie wniosku
Dłużnik nie jest ograniczony jakimkolwiek terminem do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Oznacza to, że pomiędzy powstaniem stanu niewypłacalności a datą złożenia wniosku upadłościowego może upłynąć długi czas. Wypełnienie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest bardzo ważnym etapem, ponieważ tylko poprawnie i dokładnie sporządzony dokument daje gwarancję pozytywnego rozpatrzenia sprawy. Do jego sporządzenia należy dobrze się przygotować, gdyż podanie niekompletnych informacji, a tym bardziej niezgodnych ze stanem faktycznym, może skutkować oddaleniem wniosku. Wniosek o ogłoszenie upadłości musi zawierać m.in. dane osobowe, spis wszystkich wierzytelności i wierzycieli oraz uzasadnienie (art. 4912 ust. 4 ustawy Prawo upadłościowe). Konieczne jest zatem zgromadzenie wszelkich dowodów na poparcie podanych przyczyn powstania niewypłacalności.
Warto dołączyć rachunki, faktury, umowy, ewentualną korespondencję z wierzycielami, dowody na próby porozumienia z nimi. Dla sądu upadłościowego bardzo istotne jest bowiem to, czy dłużnik starał się negocjować z wierzycielami, czy raczej unikał konfrontacji i spłaty należności. Moralność płatnicza upadającego ma ogromne znaczenie. Formularz wniosku można znaleźć w Internecie. Jeśli jednak jego wypełnienie i przygotowanie nastręczają trudności, warto skorzystać z pomocy prawnika. Do wniosku należy dołączyć także potwierdzenie dokonania opłaty sądowej w wysokości 30 zł. Dokumenty składa się w sądzie rejonowym, w którego strukturach znajduje się wydział zajmujący się sprawami upadłościowymi, właściwym dla miejsca zamieszkania dłużnika.
Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej będzie miał braki formalne, wówczas stosuje się art. 28 ustawy Prawo upadłościowe. Oznacza to, że wniosek o ogłoszenie upadłości zgłoszony przez wnioskodawcę reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, a nieodpowiadający wymogom określonym w ustawie lub nienależycie opłacony, zwraca się bez wezwania o uzupełnienie lub opłacenie wniosku (art. 28 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe). Jeżeli zaś wniosek składa osobiście dłużnik, sąd wzywa go do uzupełnienia lub opłacenia wniosku w terminie tygodniowym liczonym od dnia doręczenia zarządzenia o zwrocie wniosku z powodu braków formalnych.
Ważne! Dłużnik może także skutecznie w każdym czasie – do dnia ogłoszenia upadłości – cofnąć złożony wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Co jeszcze warto wiedzieć o upadłości?
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej osoby fizycznej jest możliwe nawet wtedy, gdy dłużnik nie posiada żadnego majątku. Po ogłoszeniu upadłości przestają być naliczane odsetki, wobec czego zadłużenie przestaje rosnąć, egzekucje zostają zawieszone, a następnie umorzone, zaś dłużnik traci zarząd nad swoim majątkiem. Od tej pory musi ściśle współpracować z syndykiem, wydać mu cały majątek, który zostanie przeznaczony na spłatę zadłużenia. Z uzyskanych funduszy nastąpi spłata wierzycieli. Kolejnym etapem jest ustalenie planu spłat i jego realizacja przez dłużnika (co do zasady maksymalnie 36 miesięcy regularnych spłat – art. 49115 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo upadłościowe, natomiast w przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż 36 miesięcy ani dłuższy niż 84 miesiące – art. 49115 ust. 1a ustawy Prawo upadłościowe). Po zrealizowaniu planu spłat pozostałe długi podlegają umorzeniu.
Podkreślić jednak trzeba, że nie podlegają umorzeniu m.in. zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny (art. 49121 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe).