UPROSZCZONE POSTĘPOWANIE RESTRUKTURYZACYJNE – WG. PRZEPISÓW TARCZY 4.O
Zmieniające się warunki gospodarcze jak również pandemia COVID – 19 w znacznym stopniu przyczyniły się do pogorszenia sytuacji ekonomicznej wielu przedsiębiorców w Polsce. Brak płynności finansowej, utrata kontrahentów czy zmniejszenie przychodów to jedne z najczęstszych skutków tych zmian. W celu ich zniwelowania, ustawodawca wprowadził szereg rozwiązań mających na celu polepszenie panującej na rynku sytuacji. Jednym z nich jest ustanowienie tzw. Tarczy 4.0, a w niej rozwiązania problemu niewypłacalności dłużników, czyli Uproszczonego Postępowania Restrukturyzacyjnego.
POSTĘPOWANIE RESTRUKTURYZACYJNE
Do momentu wejścia w życie Uproszczonego Postępowania Restrukturyzacyjnego, dłużnik w celu rozwiązania problemu z niewypłacalnością lub jego zagrożenia mógł skorzystać ze instytucji „zwykłego” postępowania restrukturyzacyjnego, które rozstało uregulowane w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne. W ramach rozwiązań uregulowanych w niniejszej ustawie, dłużnik mógł skorzystać z czterech form restrukturyzacji. Są to:
· postępowanie o zatwierdzenie układu,
· przyśpieszone postępowanie układowe,
· postępowanie układowe,
· postępowanie sanacyjne.
Każda z powyższych form restrukturyzacji charakteryzuje się zróżnicowanym sposobem prowadzenia postępowania jak również wymaga spełnienia określonych warunków. Tak szeroki wachlarz form przeprowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego ma na celu odpowiednie dostosowanie go do potrzeb dłużnika.
UPROSZCZONE POSTĘPOWANIE RESTRUKTURYZACYJNE
Formalizm oraz przewlekłość postępowania restrukturyzacyjnego nie sprzyja sytuacji ekonomicznej dłużnika. W czasie występowania problemów finansowych, najważniejszą kwestią dla restrukturyzowanego jest szybkość działania. Pandemia COVID-19 oraz kryzys gospodarczy z nią związany spowodował, iż wielu przedsiębiorców popadło w kłopoty finansowe oraz zagrożenie niewypłacalnością, a kluczowy w rozwiązaniu okazał się czas. Wychodząc naprzeciw ich problemom, ustawodawca zdecydował się usprawnić procedurę postępowania restrukturyzacyjnego, wprowadzając w Tarczy 4.0 instytucję Uproszczonego Postępowania Restrukturyzacyjnego.
Nowa forma restrukturyzacji jest połączeniem postępowania o zatwierdzenie układu oraz postępowania sanacyjnego. Jego dokładna procedura została opisana przepisami art. 15-25 Tarczy 4.0. Podmiotami, które mogą starać się o przeprowadzenie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego są osoby posiadające zdolność restrukturyzacyjną w rozumieniu art. 4 ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Są to: przedsiębiorcy w rozumieniu Kodeksu cywilnego, spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, proste spółki akcyjne i spółki akcyjne nieprowadzące działalności gospodarczej, wspólnicy osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem oraz wspólnicy spółki partnerskiej.
Aby mogło zostać wszczęte uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, w pierwszej kolejności dłużnik zobowiązany jest do zawarcia umowy z licencjonowanym doradcom restrukturyzacyjnym, który będzie sprawował nadzór nad przebiegiem postępowania. W dalszym etapie dłużnik dokonuje spisu wierzytelności i wierzytelności spornych. Jest to również dobry moment, aby zastanowić się nad wstępnymi propozycjami układowymi. Po dokonaniu ww. czynności należy złożyć wniosek o dokonanie obwieszczenia o otwarciu uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Należy jednak pamiętać, iż dniem otwarcia postępowania nie jest dzień zgłoszenia wniosku, a dzień dokonania obwieszczenia. Od tego momentu rozpoczyna się bieg 4-miesięcznego terminu, w ciągu którego dłużnik zobowiązany jest do przedstawienia propozycji układowych, uzyskania poparcia wierzycieli oraz zatwierdzenia układu. Niedochowanie tego terminu skutkuje umorzeniem postępowania z mocy prawa. Należy również wskazać, iż od momentu obwieszczenia o otwarciu postępowania do dnia jego zakończenia, postępowania egzekucyjne przeciwko dłużnikowi zostają zawieszone, a nowe nie zostaną wszczęte.
PRZYWILEJE I OGRANICZENIA
Do przepisów o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym dodano kilka zagadnień, które nie znajdują zastosowania w przypadku innych postępowań restrukturyzacyjnych. Jedno z nich został przywołane w art. 17 Tarczy 4.0, zgodnie z którym jeżeli propozycję układowe przewidują pełne zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo lub w stopniu nie niższym do tego, jakiego można się spodziewać w przypadku dochodzenia wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi, to do objęcia tej wierzytelności układem nie jest konieczna zgoda wierzyciela. Jest to rozwiązanie odróżniające to postępowanie od innych procedur restrukturyzacyjnych, gdzie w ww. przypadku zgoda wierzyciela jest wymagana.
Kolejną nowością wprowadzoną przez ustawodawcę w Tarczy 4.0 jest zakaz wypowiadania kluczowych dla restrukturyzowanego umów (np. najmu, dzierżawy, leasingu). Takie rozwiązanie jest korzystne dla dłużnika, ponieważ może być on pewny, iż nie zostanie pozbawiony ważnych dla niego składników majątku czy rzeczy.
W drodze ustanowienia nowych przepisów o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym, ustawodawca wprowadził także przepisy ograniczające możliwości dłużnika. Kluczowym ograniczeniem jest uzyskanie przez restrukturyzowanego zgody od dozorcy układu, czyli doradcy restrukturyzacyjnego do dokonywania czynności przekraczających zwykły zarząd (np. zbycie nieruchomości ). Zgoda taka będzie mogła zostać wydana również w ciągu 30 dni od dokonania czynności, której to zgoda dotyczy. Uchybienie tym przepisom będzie skutkowało nieważnością czynności.
ZAINTERESOWANIE WPROWADZONYMI ROZWIĄZANIAMI
Uproszczone postępowanie restrukturyzacje zostało wprowadzone do polskiego systemu prawnego ustawą Tarcza 4.0 jako odpowiedź na rosnące problemy gospodarcze przedsiębiorców spowodowane pandemią koronawirusa. Pierwotnie instytucja ta została wprowadzona na określony czas tj. do 30 czerwca 2021r., a następnie w związku z dalszym postępowaniem epidemii przedłużono możliwość jej zainicjowania do 30 listopada 2021 r.
Nowa forma restrukturyzacji zainteresowała wielu przedsiębiorców borykających się z problemami finansowymi. Wskazuję się, że pomimo iż została ona wprowadzona względnie niedawno ( w połowie 2020 roku) była najczęściej wybieranym sposobem restrukturyzacji w 2020 r.1 Okazało się również, iż charakteryzuję się ono wysoką skutecznością, ponieważ większość z postępowań została zakończona pomyślnie.
Powodem dla którego przedsiębiorcy tak często korzystali z tej formy restrukturyzacji są korzyści z niej płynące. Postępowanie to charakteryzuję się większą ochrona dłużnika, jak również krótszym terminem postępowania co z punktu widzenia przedsiębiorcy mającego kłopoty finansowe, jest kwestią kluczową.
Odwołując się do wcześniej wspomnianej kwestii okresu obowiązywania przepisów o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym, należy wskazać, iż w związku z rosnącym zainteresowaniem oraz popularnością nowego postępowania, ustawodawca zapowiedział wprowadzenie tej formy restrukturyzacji na stałe do polskiego systemu prawnego.
